Hirokazu Kobayashi urodził się 14 lutego 1929 roku. Już w wieku 7 lat zetknął się z karate, a także judo kendo i jodo, które praktykował do około 1944 roku.
Sześć miesięcy przed końcem wojny jako szesnastoletni młodzieniec miał pilotować samolot jako kamikadze. Do startu jednak nie doszło ze względu na awarię silnika w przeznaczonej dla niego maszynie. Wszyscy jego towarzysze i przyjaciele zginęli. Było to pierwsze ocalenie przyszłego mistrza aikido. Kolejne nastąpiło, gdy na 12 godzin przed planowanym "ostatnim lotem" lotniskowiec z samolotami został storpedowany przez amerykańską łódź podwodną i zatonął. Kobayashi 4 dni walczył w wodzie o życie czepiając się drewnianych bali, beczek aż w końcu ciężko ranny i skrajnie wyczerpany został uratowany. Był jednym z nielicznych którzy przeżyli.
Po wojnie ( około 1946 roku ) z inspiracji swego nauczyciela karate Kobayashi rozpoczął praktykę aikido. Z listem polecającym do O'Sensei Morihei Ueshiba, który otrzymał właśnie od swego nauczyciela karate przybył do Tokyo. W trakcie pierwszej wizyty w dojo Kobayashi nie zastał O'Sensei, zajęcia prowadził jego syn Kisshomaru Ueshiba. Mimo iż nie miał przy sobie dogi pozwolono mu bezzwłocznie przystąpić do treningu. Nie przyzwyczajony do tak wielu technik dźwigni na nadgarstki, po treningu odczuwał ból nawet przy posługiwaniu się pałeczkami.
W ten oto sposób stał się jednym z pierwszych powojennych uczniów O'sensei, wśród których wymienić należy osoby takie jak: Morihiro Saito, Seigo Yamaguchi, Shoji Nishio, Hiroshi Tada.
Jego najlepszym przyjacielem w tamtym okresie był M.Saito. Obaj dzielili często radość i ból bycia uke O'Sensei. Kobayashi był często uke przy treningu aikiken, Saito przy aikijo. Długi okres spędzony u boku Morihei Ueshiba wspominał Kobayashi sensei jako okres bardzo ciężki nie tylko ze względu na trening i częstą rolę uke. Także poza tatami towarzystwo O'Sensei ze względu na jego impulsywny charakter było bardzo wyczerpujące.
W Tokyo Kobayashi sensei przebywał około 9 lat. W 1954 roku wyjechał do Osaki. Morihei Ueshiba przyjeżdżał do Osaki niemal każdego miesiąca i prowadził tam 10-cio dniowe staże. O'Sensei uważał cykle 10-cio dniowych staży jako optymalny czas szkolenia, po którym ciało i duch potrzebuje przerwy. Często bywał także w Iwama, gdzie również odpoczywał, oddawał się modlitwom i pracy w ogrodzie. Regularne wizyty składał O'Sensei również w otwartym w 1954 roku dojo M. Hikitsushi w Shingu. W Hombu Dojo bywał O'Sensei dość rzadko około 2 dni w miesiącu. Nauczał tam jego syn Kissshomaru Ueshiba, wraz z wieloma różnymi mistrzami Aikikai.
Hirokazu Kobayashi, opowiada w jednym ze swoich wywiadów, że w okresie 1954 - 1969, wiele towarzyszył O'sensei, w jego licznych podróżach po Japonii, a potem także zagranicę. Podróże te miały na celu prezentacje i nauczanie aikido.
W 1957 roku Kobayashi sensei odchodzi od swego zawodu i poświęca się wyłącznie aikido. Towarzyszy Morihei Ueshiba, a w przerwach na jego polecenie naucza w ponad 30 szkołach w Osace i Kobe.
W 1959 roku wyjechał po raz pierwszy i odwiedził Hawaje, Australię, Amerykę Północną (USA) i Południową. W 1961 roku ma jechać z O'Sensei na Hawaje, jednak z powodu śmierci ojca zostaje, zaś na Hawaje jedzie N.Tamura.
Kontakty w Europie Kobayashi zaczął nawiązywać z polecenia O'sensei i w jego imieniu w połowie lat sześćdziesiątych.
W 1964 roku wybiera się w pierwszą podróż do Europy.
Pierwszy staż odbył się w Szwajcarii. Jego inicjatorem był judoka Jakob Boetschi. W stażu tym uczestniczyli wyłącznie judocy, było ich 40-stu. Usłyszawszy, że wielki mistrz z Japonii ma prowadzić staż aikido przyszli go "przetestować". Atakując judocy wykorzystywali typowe dla judo ataki, zaś Kobayashi sensei przy pomocy atemi i nieznanych judokom dźwigni, obezwładniał kolejnych uke. Bariera językowa sprawiła, iż wydawane z bólu podczas nikyo krzyki judoków odbierane były przez Kobayashi sensei jako "Hai" (tak) co zostało zrozumiane jako prośba mocniejszego wykonania dźwigni. Na kolejny trening przyszło już tylko 10-ciu judoków. Pozostałych albo mocno bolały nadgarstki, albo nie chcieli spotkać więcej japońskiego mistrza. Pierwszy oficjalny staż aikido poprowadzony został przez Kobayashi sensei w holenderskiej miejscowości Tilburg. Od tego momentu sensei przyjeżdżał do Europy każdego roku.
Aikido Morihei Ueshiby ewoluowało. W roku 1964 O'sensei wprowadził ważną zmianę w rozwoju aikido. Liczący przeszło 80 lat mistrz, udoskonalił swoje techniki odnajdując zasadę meguri. Koncepcja meguri w naturalny sposób wprowadziła wiele dalszych zmian, które były konsekwencją jej wdrożenia. Kolejne zmiany dotyczyły więc pracy aikiken i aikijo. Kobayashi sensei jako jeden z nielicznych przejął tą koncepcję i stała się ona cechą charakterystyczną jego aikido.
Zmiany te nie przyjęły się w Hombu Dojo w Tokio. Trudno ocenić, czy uczniowie Ueshiby, uczący w Tokio nie dostrzegli ich w pracy swojego nauczyciela, czy po prostu ulegli panującej w Hombu Dojo w Tokio "rutynie".
W roku 1964 otrzymuje od O'Sensei stopień 8 dan. Ma wtedy 35 lat i jest najmłodszym posiadaczem tak wysokiego stopnia.
Do końca życia, Hirokazu Kobayashi pozostał z tym samym stopniem - 8 dan od Morihei Ueshiby. Kobayashi zawsze mówił, że stopień to kwestia relacji mistrz - uczeń. Uświadamiał, że wartość stopnia polega na nadaniu go przez osobę, którą uznaje się za własnego mistrza i autorytet. Pojmowanie tej kwestii przez Kobayashiego, oznaczało w praktyce ważność relacji mistrz - uczeń.
W kwietniu 1969 roku O'Sensei Morihei Ueshiba umiera. Przy jego śmierci są cztery osoby, jedną z nich jest Hirokazu Kobayashi. Krótko przed śmiercią O'Sensei widząc niesnaski pomiędzy mistrzami , poprosił Kobayashi sensei o załagodzenie sporów. Pięć osób miało wspólnie prowadzić dalej aikido: Tohei sensei, Ueshiba sensei, Kobayashi sensei, Tomiki sensei, Shioda sensei. Doshu (Strażnikiem drogi) powinien zostać Tohei sensei zaś Kisshomaru Ueshiba i Hirokazu Kobayashi mieliby go wspierać. Kontakt z Kenji Tomiki sensei (Shodokan Aikido) i Gozo Shioda sensei (Yoshinkai Aikido) mimo iż ci od dłuższego już czasu szli własną drogą, nie powinien być zerwany. Po śmierci O'Sensei nie znaleziono żadnego pisemnego potwierdzenia tych ustaleń. Wobec tego, iż Kisshomaru Ueshiba domagał się uznania swego nazwiska, na tej podstawie on został Doshu. Kisshomaru Ueshiba i Hirokazu Kobayashi postanowili utrzymać mistrzów razem, co przez jakiś czas się udało. Jednak zaogniający się konflikt pomiędzy Kisshomaru Ueshiba a Koichi Tochei spowodował, iż ten ostatni odszedł z Honbu Dojo i założył własną formację. Wielu innych poszło później tą samą drogą.
W takiej sytuacji Kobayashi sensei nie mogąc wypełnić prośby O'Sensei powrócił do Osaki . Tam nauczał aikido na uniwersytetach i w szkołach wyższych , stamtąd wyjeżdżał do Europy aby uczyć aikido jak polecił mu jego nauczyciel.
Kobayashi przez cały okres pozostawał w dobrych relacjach z Kishomaru Ueshibą, który stał na czele rozwijającej się organizacji Aikikai. Nie mógł wspierać Koichi Toheia, którego O'sensei wyznaczył na I-go Doshu, bo doszło do rozłamu i Tohei odszedł od Aikikai. Natomiast, współpraca Kobayashiego z Kenji Tomikim i Gozo Shiodą, była znacząca, szczególnie w pierwszym okresie po śmierci O'sensei.
Tomiki był pierwszym uczniem, któremu Ueshiba nadał 8 dan. Zaczął praktykę Aikido w 1926 roku, kiedy był już posiadaczem 5 dana od Jigoro Kano (któremu pomógł także w założeniu Kodokanu - "świątyni judo"). Kenji Tomiki przekształcił aikido przez wprowadzenie zasad "aikido-randori". W 1964 Tomiki ustalił podstawy rywalizacji (Shiai) w aikido. Jego idee znalazły wiele krytyki wśród tradycyjnych środowisk Aikikai w Tokio.
Przyjrzyjmy się na czym polegała współpraca Kobayashiego z Tomikim i Shiodą. Nihon Aikido Kyokai (Japońska Asocjacja Aikido), do dziś wspomina z ogromną sympatią wkład "wielkiego nauczyciela Aikikai, Hirozaku Kobayashiego Shihana, z regionu Kansai, we wspieranie aikido-Tomiki. Kobayashi Shihan promował organizację zawodów w ramach formuły "Aikido-Randori" wśród studentów w swoim regionie".
Inny cytat, którym się posłużę: "Pierwsze zajęcia Aiki Randori Ho odbyły się na Uniwesytecie Momoyamagakuin (St. Andrew's) 10 Października 1969 roku. Metoda treningowa była wprowadzana przez Kenji Tomiki Shihana, do dojo Aikikai regionu Kansai w sześciu uniwersytetach, nadzorowanych przez Hirokazu Kobayashiego Shihan (Uniwersytet Osaka., Uniwersytet Kobe, Uniwersytet Języków Obcych Osaka, Uniwersytet Momoyamagakuin, Uniwersytet Kanseigakuin i Uniwersytet Kinki).
Jeszcze jeden cytat: "Nariyama Shihan został w 1970 roku wysłany przez Tomiki Shihan do Kansai, aby wspomóc rozwój systemu Randori Kyogi. Ucząc studentów nowej metody, sam (Nariyama Shihan) otrzymał ścisłą i wyjątkowo ważną naukę od Shihana Kansai Hombu, Hirokazu Kobayashiego, którego był asystentem. 27 sierpnia 1970 roku na Pierwszym Japońskim Festiwalu Budo w Osace, Nariyama Shihan przeprowadził demonstrację Embu. 25 listopada 1972 odbył się Drugi Japoński Festiwał Budo. Te zawody były historyczne, ponieważ brały w nich udział trzy poważne grupy aikido, reprezentujące różne organizacje: Aikikai pod przewodnictwem II Doshu Kishomaru Ueshiby, Yoshinkan pod przewodnictwem założyciela Gozo Shiody i Nihon Aikido Kyokai (J.A.A.) pod przewodnictwem Kenji Tomiki."
Mistrz Kobayashi rozwijał swój przekaz aikido w Japonii, koncentrując się na nauczaniu w regionie Kansai (Osaka, Kobe). Jego dojo - nazywane "Aikido Osaka" i "Bu Iku Kai" - były zalążkami organizacji i miejscem związanym z odrębnością jego przekazu.
Oto znak "Aikido Osaka", którego używał Kobayashi od lat siedemdziesiątych. Znak ten znajdował się na lewym rękawie, poniżej barku. Kobayashi Sensei używał go także na swoim papierze listowym. Ten krzyż - symbol nazywany jest Aiki-Ju.
Umiejętności Kobayashiego były także wykorzystywane do szkoleń oddziałów policji. Na przykład, w latach siedemdziesiątych był instruktorem aikido w Akademii Policyjnej dla kobiet w strefie Kinki.
Od 1972 roku przyjazdy Kobayashiego do Europy stały się regularne. Uczył w wielu krajach europejskich: w Szwajcarii, Francji, Włoszech, Belgii, Niemczech oraz Holandii. Nie zdążył odwiedzić Polski, choć taka wizyta była bliska realizacji.
Przez wiele lat Kobayashi Shihan przebywał w Europie nawet do pięciu miesięcy w roku. Przyjeżdżał wiosną i wyjeżdżał pod koniec lata. Przez cały ten okres prowadził staże w licznych miejscach, gdzie był zapraszany. Ponadto, jego uczniowie wyjeżdżali do niego do Japonii.
We Włoszech i Polsce entuzjaści aikido propagowanego przez Kobayashi sensei założyli organizacje używające w nazwie jego nazwisko co rozgniewało sensei, który tego zakazał, mówiąc iż ćwiczy aikido tak jak się nauczył od swego nauczyciela, a on także swą sztukę walki nazwał aikido, a nie Ueshiba-aikido.
Jego aikido odznaczało się duchem nie-przemocy. Rezygnacja z każdego rodzaju gardy podkreślała otwartość, przez którą przeciwnik jest zachęcony do ataku. Takie zasady są wyraźne i spójne w pracy technik ręcznych, aikiken czy aikijo. Słynna jest idea "bezszelestnego miecza" (Otanashi no ken) i szukania kontroli "środka", osi centralnej atakującego (Itsumo mannaka). Ekspresja ruchowa w technikach Kobayashiego była kolista i zwięzła. Wydawało się, że nie wkładał żadnego wysiłku w techniki, które wykonywał. Mimo to, wyraźna była ich energia, wystarczyło widzieć ewolucje, które wykonywać musiał uke. Charakterystyczny sposób przemieszczania się mistrza Kobayashiego, cechował się estetyką, niczym przemieszczanie się aktorów teatru No. Jego zawsze prosta postawa, nie pochylanie się, dodawały majestatu technikom. Kobayashi Shihan rozwinął techniki opierające się na koncepcji irimi. Stosował zasadę ruchów rotacyjnych w przegubach, nazywanych meguri. Relatywnie sztywne formy tradycyjnie wykonywanych technik, zastąpił jeszcze większym relaksem. Dynamika jego technik jest złożeniem stosowania ki no musubi (absorbcja), rotacji meguri w momencie kontaktu z atakiem oraz precyzji czasowej.
W wieku 60-ciu lat poczynając do 1989 roku Hirokazu Kobayashi sensei przyjeżdża do Europy już tylko w miesiącach letnich. W 1997 roku tuż przed początkiem stażu w Aix-en-Provence Kobayashi sensei zasłabł i został odwieziony do szpitala, a następnie wrócił do Japonii gdzie poddał się leczeniu. Badający go lekarze stwierdzili wrodzoną wadę serca, która dzięki jego ciągłej bardzo dobrej kondycji fizycznej ujawniła się dopiero na starość.
28 sierpnia 1998 roku Hirokazu Kobayashi sensei umiera, a może jedynie jak napisała jego żona Kiyoe: "Powrócił do swego mistrza".
Hirokazu Kobayashi sensei zapytany kiedyś czym jest aikido odpowiedział: " Aikido jest to relacja między sercem a sercem".
na podstawie informacji na stronie www Aikido Dojo ShoShin i dzięki tłumaczeniu Hanny Suchockiej (strona BAA) oraz ze strony AAA-3A (fragment z książki: "Aikido. Humanistyczna edukacja ciała i umysłu poprzez sztukę walki." Roberta Gembala)
|